Mahfi Eğilmez hoca, Türkiye’ de Ekonomi alanında akla gelen ilk isimlerden birisi. Hem devlette hem özel sektörde almış olduğu görevler; hem de akademik anlamda hocalık kariyeri, onu Türkiye’ de en çeşitli ve geniş tecrübeye sahip ekonomistler birisi kılıyor. Ancak ekonomi biliminin herkesçe anlaşılmasını savunup bunu sağlama adına adımlar atmış olması Dr. Mahfi Eğilmez’in edinmiş olduğu en önemli misyonlardan birisi. Bu amaç doğrultusunda yazmış olduğu Kolay Ekonomi kitabı da ekonominin göründüğü kadar karmaşık ve korkulu bir bilim olmadığını göstermekle birlikte, günlük hayattaki en küçük insani aktivitelerin bile aslında ekonomik yanlara sahip olduğunu anlatıyor. Herkesin ekonomiyi temel düzeyde anlayıp günlük hayatta kullanabilmesi ve “ekonomi ile ilgili söylenenleri, yazılanları ve tartışılanları rahatça anlamasını sağlamak ” amacına sahip olan kitaptan bu kitabı okumayanlar veya okumaya fırsat bulamayanlar için hap bilgiler listesi düzenleyip paylaşmak isterim.İlk yazıda yarısını, ikinci yazıda da kalan yarısını paylaşarak hem sıkmamış olur hem de çok vaktinizi almamış olurum.
1.Ekonomi, sınırsız ihtiyaçlarla sınırlı imkânları uyarlayabilme işidir.
2.GSYH(Gayri Safi Yurtiçi Hasılası)-Bir ülkede belli bir dönemde üretilen bütün mal ve hizmetlerin piyasa fiyatları üzerinden toplanmasıyla oluşan toplam değere, gayri safi yurtici hâsıla denir.
3.Kişi başına düşen gelir = GSYH/Yıl ortası nüfusu
4.Ekonomik büyüme, bir ülkenin reel GSYH’ sının bir yıldan ötekine artması haline verilen addır.
5.Reyting: Kredi değerliliğidir. Kredi açılacak devlet, şirket veya kişinin, alacağı bu borcu zamanında ve tam olarak geri ödeyip ödemeyeceğini gösteren ölçümdür. Uluslararası piyasalarda tahvil satmak isteyen ülke ve kuruluşların derecelendirilmesi aldıkları reytinglerle olur. Alınabilecek en yüksek kredi notu AAA, en düşük D dir. Geleceğe ilişkin verilen + ve – sembolleri de pozitif, durağan veya negatif olup olmadığını belirtmektedir. Yatırım ve kredi değerinde eşik BBB dir. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının en önemli ve ünlüleri Moody’ s, S&P ve Fitch ‘tir. Kredi notları ülkeler açısından çok önemlidir, zira kredi notları ülkelere gelecek doğrudan ve dolaylı yatırımları etkilemektedir.
6.İşsizlik: 15 yaşından büyük olup son 3 ay içinde iş arayıp 15 gün içerisinde işbaşı yapmaya hazır kesim işsiz kesimi oluşturmaktadır. Bu kesimin toplam işgücüne bölünmesi işsizlik oranını vermektedir.
7.İktisat ve ekonomi; maliye ile finans aynı şeyleri ifade eder. Maliye ya da finans; bir şirket ya da kurumun gelir ve giderleri ve bunlar arasındaki farkın kapatılması ve yönetilmesi demektir. Kamu Maliyesi ise kamu kesiminde işlerin yürütülmesi hususunda yapılan gelir ve giderleri, kamu borçlanmasının yürütülmesi ve yönetilmesi için uygulanan politikalar demektir.
8.Türk Vergi Sisteminde vergi gelirlerinin %35 i dolaysız, %65 i dolaylı vergilerden elde edilmektedir. Dolaylı vergilerin % 91 i KDV ve ÖTV den alınmaktadır.
9.Tahvil ve bono: Ülkeler, bütçe açığına sahip olduğu zaman iç borçlanma ve dış borçlanma olarak iki şekilde borçlanır. İç borçlanma, iç piyasada devletin borçlanmayı tahvil ve bonolarla yapar. Tahvil ve bono, borç veren kişiye devletin belli bir süre sonunda belirlenen faiz oranıyla birlikte anaparasının verilmesini sağlayan borçlanma biçimidir. Zamanı gelince borç veren, kendisine verilen belgeyle parasını alabilmektedir. Tahvil bir yıldan uzun, bono ise bir yıldan kısa vadeli borçlanma senedini ifade etmektedir.
10.Maliye Politikası, yüksek istihdam ve istikrarlı büyümeyi sağlamak üzer hükümetin giderler, vergiler, borçlanma, dış ticaret vb. konularla ilgili olarak aldığı kararlar ve yürüttüğü uygulamalar bütünüdür. Dört alt politikaya sahiptir:
*Maliye Politikası
*Harcamalar Politikası
*Borçlanma Politikası
*Diğer Politikalar
Kaynak: Dr. Mahfi Eğilmez, Kolay Ekonomi
Belirttiğiniz gibi karmaşık görünen ve göz korkutan bilahare bu yazılardan sonra daha anlaşılır kılınan ekonomi maliye finans hususlarını bizlerle paylaştığınız bu zahmete ve fedakarlığa gönül vermenizden mütevellid teşekkürlerimi arz etmekle beraber baş koyup niyet edip başladığınız bu yolda muvaffak ve bahtiyar olmanızı arzular ayrıca diğer yazı ve makalelerinizden ne gibi faydalar kazanarak ufuk çizgimizin nasıl genişleyeceği merak ve iştiyakıyla dört gözle beklediğimizi bilmenizi isteriz.Bu meyanda daha açıklayamadığım müspet hislerimle iyi geceler dilerim.